سنجش نگرش روستائیان در خصوص طرح جابه‌جایی روستا (مورد مطالعه: روستای اسلامیه)

در طول تاریخ در سراسر دنیا و از زمان برپایی سکونتگاه‌های روستایی، همواره بخشی از این سکونتگاه‌ها به‌دلایل مختلف از مکان اولیه خود به مکان‌های دیگر جابه‌جا شده‌اند. این جابه‌جایی‌ها به‌دلایل مختلفی از جمله بلایای طبیعی، حفاظت از منابع طبیعی، جنگ، پروژه‌های توسعه و سایر عوامل صورت می‌گرفته است. بررسی تجارب صورت گرفته نشان می‌دهد که با وجود جنبه‌های مثبت جابه‌جایی‌ها، بخشی از روستائیان جابه‌جا شده از نحوه جابه‌جایی محل سکونت خود رضایت کامل ندارند. از مهم‌ترین عوامل نارضایتی روستائیان در این زمینه می‌توان  به از دست دادن زمین و سلب قانونی مالکیت، از هم گسیختگی خدمات و شبکه‌های اجتماعی، از بین رفتن منابع درآمدی، بروز تنش‌های اجتماعی، کمبود اعتبارات و مشکلات دریافت آن‌ها جهت ساخت‌و‌ساز در مکان جدید، طراحی سکونتگاه‌ها به سبک شهری، تحلیل یا از بین رفتن هویت فرهنگی، اقتدار سنتی و پتانسیل کمک متقابل، عدم مشارکت روستائیان در فرایند جابه‌جایی روستا، مشکلات کالبدی سکونتگاه‌های جدید و غیره اشاره نمود روستای اسلامیه از توابع بخش شیروان شهرستان شیروان چرداول استان ایلام از جمله روستاهایی است که در سنوات گذشته به‌دلیل کمبود فضا، مشکلات کالبدی و بهداشتی، فرایند جابه‌جایی آن انجام شده است. از این رو روش تحقیق در این پژوهش به‌صورت توصیفی- تحلیلی و با استفاده از جمع‌آوری اطلاعات به روش میدانی از قبیل تکمیل پرسشنامه، مصاحبه و مشاهده انجام گرفته است. در این مطالعه شاخص‌هایی از جمله مسکن و اعتبارات اختصاصی به روستائیان جهت ساخت مسکن، وضعیت کالبدی، دسترسی روستائیان به خدمات، بررسی میزان مشارکت روستائیان در اجرای طرح، تأثیرات اجرای طرح بر معیشت روستائیان و ... در نظر گرفته شده  و همچنین از تعداد 44 سرپرست خانوار در مکان جدید روستا نظرسنجی انجام شده است. هدف تحقیق حاضر سنجش نگرش ساکنان سایت جدید روستای اسلامیه راجع به طرح جابه‌جایی روستا در ابعادی از جمله سکونتگاه (مسکن، معابر و دفع آب‌های سطحی و فاضلاب)، دسترسی به خدمات زیربنایی و روبنایی، مشارکت روستائیان در اجرای طرح، تأثیر جابه‌جایی بر معیشت ساکنان و رضایت‌مندی روستائیان می‌باشد. نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که روستائیان در مجموع از طرح جابه‌جایی روستا رضایت دارند و از جهاتی از جمله جابه‌جایی روستا، مکانیابی سایت، سازگاری با همسایگان، دسترسی به برخی از خدمات انتظارات آن‌ها برآورده شده است. اما از جهاتی دیگر از جمله وضعیت معابر و کانال‌کشی روستا، مشارکت روستائیان در اجرای طرح و تأثیر اجرای طرح بر معیشت روستائیان، مشکلاتی برای ساکنان سایت ایجاد شده است.